NACRTI ZA JEDNU OPŠTU TEORIJU

Kao što se fenomeni živog i života ne mogu razumeti iz proučavanja funkcionisanja živog organizma, pa čak ni iz proučavanja njegove proste reprodukcije, već samo kroz sveukupno proučavanje nastanka i evolucije živog sveta, tako se i suština društvenosti ne može razumeti proučavajući samo funkcionisanje društva i njegove proste reprodukcije, nego samo kroz sveukupno proučavanje nastanka i razvoja ljudskog društva u celini. I kao što su pojava replikacije materijalne strukture i njeno biogenetsko kodiranje označili nastanak živog, tako su i pojave replikacije strukture prvobitne ljudske zajednice, njenog načina proizvodnje i življenja, njene kulture, označile nastanak društvenosti. No, ta struktura i njena replikacija nisu više bile definisane biogenetskim kodom, kao kod drugih živih bića, nego sociogenetskim, koji je dat odgovarajućim kulturnim obrascem.

Sociogenetski kod sadrži definicije svih onih svojstava karakterističnih za pojedinca koje proizlaze iz postojećeg poretka stvari, iz postojećeg sistema društvene reprodukcije, iz postojećeg dominantnog načina proizvodnje i načina življenja, odnosno iz odgovarajućeg kulturnog obrasca, a određene su konkretnim položajem (mestom) toga pojedinca u postojećem sistemu društvene reprodukcije i predstavljaju njegovo društveno biće kojim je prvenstveno određena i njegova društvena svest. I kao što su varijacije biogenetskog koda i prirodna selekcija nastalih varijeteta, u borbi za opstanak, obezbedile i opstanak samog živog i života kao njegove sveukupnosti, upravo kroz biološku evoluciju, tako su i varijacije sociogenetskog koda i društvena selekcija novonastalih kulturnih varijeteta, u borbi za opstanak, obezbedile i opstanak ljudskog društva u celini kroz njegov stalni razvoj.

U posebnom segmentu sociogenetskog koda definisana je njegova replikacija. Ona se ostvaruje putem društvene komunikacije uključujući i obrazovanje. Međutim, sa inteziviranjem društvenih komunikacija stvaraju se uslovi i za intenzivnije variranje i promenu sociogenetskog koda. Svojstva pojedinca danas sve više počinju da zavise od njegovih specifičnih društvenih komunikacija, njegovog obrazovanja, njegovog informacionog horizonta, što se sve odražava na razvoj njegove ličnosti, na njegovu emancipaciju od njegovog primarnog društvenog bića determiniranog postojećim poretkom stvari. Takva emancipacija upravo vodi pojavi nove svesti o mogućnosti jednog drugačijeg poretka stvari, što izaziva promenu individualnog sociogenetskog koda, a takav pojedinac počinje sve više da anticipira buduće društvene odnose, kao i nove potencijale koje oni sa sobom donose, nove prostore slobode i svoje sopstveno društveno biće u tim budućim odnosima. To su pak nužne predpostavke da stvori realnu viziju budućnosti, da definiše i sopstvene ciljeve, da ih artikulira u konzistentni sistem i da krene u akciju za njihovu realizaciju. U potrazi puteva za njihovo ostvarenje on postaje revolucionar koji će težiti da prevratom menja postojeći poredak stvari, te će se u toj težnji nužno povezati sa subjektima koji će imati slične vizije.